Ciąża tydzień po tygodniu - trzeci trymestr

Kalendarz ciąży tydzień po tygodniu - trzeci trymestr ciąży

 

Z lekkim żalem żegnasz się z drugim trymestrem, w którym miałaś poczucie, że możesz przenosić góry. Przed tobą trzy kolejne miesiące, w trakcie których ponownie pojawi się zmęczenie, dobrze znane z początków ciąży. Tym razem jednak nie jest ono związane z hormonami, a z coraz większym ciężarem, który musisz dźwigać. Ale dobra wiadomość jest taka, że już niedługo powitasz na świecie swoje dziecko.

 

Spis treści

 

 

28. tydzień ciąży (26. tydzień od zapłodnienia)

 

Rozpoczyna się 7. miesiąc ciąży. Brzuch jest już pokaźnych rozmiarów. Z jednej strony uwielbiasz mu się przyglądać, przykładać do niego dłoń, z drugiej – jest on przyczyną nasilania się ciążowych dolegliwości, z których najbardziej dokuczliwy może być ból kręgosłupa. Niełatwo odnaleźć wygodną pozycję do odpoczynku, a przewrócenie się z boku na bok wymaga nie lada wysiłku. Trudności w ułożeniu ciała, skurcze łydek, coraz większy natłok myśli związany ze zbliżającym się wielkimi krokami porodem – wszystko to sprawia, że noce spędzasz, wpatrując się w sufit, zamiast spać.

 

Dziecko może ważyć już ponad 1 kg, a jego długość od czubka głowy do pięt wynosi ok. 38 cm. Mózg jest tym narządem, który w dalszym ciągu intensywnie się rozwija. Jego powierzchnię pokrywają fałdowania i bruzdy, nieustannie tworzą się nowe neurony. Płód nabywa umiejętność zapamiętywania – dlatego warto często słuchać muzyki, może się bowiem okazać, że dźwięki utrwalą się w pamięci malucha i zostaną rozpoznane przez niego już po narodzinach. Ważną nowością jest pojawienie się u dziecka fazy snu REM – oznacza to, że może ono... śnić.

 

29. tydzień ciąży (27. tydzień od zapłodnienia)

 

Bezsenność, skurcze łydek, ból pleców – to niejedyne dolegliwości, które mogą utrudniać codzienne funkcjonowanie w trzecim trymestrze. Często przyszłym mamom dokuczają zaparcia, hemoroidy, obrzęki (zwłaszcza stóp), silna zgaga, mogą się także nasilać skurcze przygotowujące macicę do porodu (Alvareza lub Braxtona-Hicksa). W ostatnich miesiącach ciąży na biustonoszu pojawia się siara – u niektórych kobiet może to być dość obfity wyciek, podczas gdy u innych będą to pojedyncze krople. Bieliznę i bluzkę ochronisz przed przemoczeniem, stosując wkładki laktacyjne.

 

Dziecko waży ok. 1,2-1,4 kg i mierzy ok. 39-42 cm. Co ciekawe, większe przyrosty będą teraz dotyczyć masy ciała, a nie wzrostu. Od tego momentu maluch urośnie na długość jeszcze ok. 10 cm, podczas gdy jego waga zwiększy się nawet trzykrotnie. Wszystko dlatego, że pod jego skórą odkłada się tłuszczyk, którego zadaniem jest ograniczanie utraty ciepła – trzeba mieć na uwadze, że gdy dziecko się urodzi, opuści ciepły brzuch (ok. 37°C) i znajdzie się w bardzo chłodnym, jak dla niego, otoczeniu o temperaturze niższej o co najmniej kilka stopni. W tym tygodniu nadnercza płodu zaczynają produkować hormony.

 

30. tydzień ciąży (28. tydzień od zapłodnienia)

 

Połowa 7. miesiąca to dobry moment, aby zastanowić się nad udziałem w szkole rodzenia. Warto pamiętać, że – wbrew nazwie – spotkania nie polegają na „nauce rodzenia”, lecz na zdobyciu szerokiej praktycznej i teoretycznej wiedzy zarówno na temat końcówki ciąży, samego porodu, jak i następującego po nim połogu. O ile w przypadku drugiej i kolejnej ciąży takie warsztaty są raczej zbędne, o tyle w pierwszej mogą pomóc rozwiać wiele wątpliwości i przygotować się do tego całkowicie nowego etapu życia. W trzecim trymestrze intensywnie rozwija się mózg dziecka, pamiętaj więc o dostarczaniu (w diecie bądź wspomagając się suplementami) odpowiedniej ilości kwasów omega. Między 30. a 32. tygodniem ciąży powinno zostać wykonane trzecie badanie USG.

 

Dziecko waży ok. 1,4 kg i mierzy ok. 40-44 cm (od czubka głowy do pięt). Wygląda już jak miniatura człowieka – części ciała mają odpowiednie proporcje (choć oczywiście głowa nadal jest stosunkowo duża, co jest charakterystyczne dla noworodka), przez jego skórę nie prześwitują naczynia krwionośne, pod nią odkłada się coraz więcej tkanki tłuszczowej, powoli zaczyna znikać meszek płodowy (lanugo). W dalszym ciągu doskonalą się płuca i mózg.

 

31. tydzień ciąży (29. tydzień od zapłodnienia)

 

Na tym etapie ciąży możesz mieć duże trudności ze swobodnym oddychaniem. Bardzo szybko łapiesz zadyszkę, masz wrażenie, jakby twoje oddechy były płytsze i jakby coś uniemożliwiało ci odetchnięcie pełną piersią. Wszystko przez to, że macica – której dno obecnie znajduje się na wysokości ok. 12 nad pępkiem – uciska na przeponę i płuca. Dolegliwości te ustąpią, gdy macica się obniży, ale na to musisz poczekać jeszcze kilka tygodni. Winne jest również bardzo duże obciążenie twojego serca, które pracuje za dwoje i musi przepompować ogromne ilości krwi. W okolicach 7. miesiąca wielu przyszłym mamom zaczyna doskwierać tzw. zespół niespokojnych nóg. Na szczęście nieprzyjemne mrowienie ustępuje zwykle wkrótce po porodzie.

 

Dziecko waży już ok. 1,5 kg i mierzy ok. 42-44 cm (noworodki mogą się bardzo różnić pod względem długości ciała – jedne osiągają ok. 55 cm, podczas gdy inne rodzą się, mierząc poniżej 50 cm). Sieć połączeń neuronowych jest już bardzo gęsta. Dzięki temu płód potrafi sprawnie przetwarzać wszelkiego rodzaju bodźce (np. reaguje na światło, dotyk, zmianę smaku wód płodowych, muzykę). Właśnie teraz barw nabiera tęczówka – trzeba jednak pamiętać, że u większości niemowląt kolor oczu zmienia się na przestrzeni pierwszych miesięcy życia.

 

32. tydzień ciąży (30. tydzień od zapłodnienia)

 

Rozpoczyna się 8. miesiąc ciąży. Od pewnego czasu możesz zauważyć, że ruchy dziecka wyraźnie zmieniły swój charakter. Nie są to już kopniaki, lecz przeciąganie się i prężenie. Efekty tej gimnastyki zobaczyć możesz na powierzchni brzucha – nieraz z łatwością rozpoznać można kształt łokcia czy stopy. Uderzenia te mogą być jednak dość nieprzyjemne, a to dlatego, że niewielka ilość płynu owodniowego nie jest w stanie ich amortyzować. Na tym etapie ciąży płód może też zacząć odwracać się głową w dół, aby przygotować się do przyjścia na świat.

 

Waga dziecka wynosi ok. 1,7 kg, a jego długość – ok. 43-46 cm. Meszek płodowy pokrywający jego ciała powinien zaniknąć w 8. miesiącu, ale część maluchów rodzi się z nim – zazwyczaj ma to miejsce w przypadku wcześniaków. Lekarz może zalecić liczenie ruchów płodu, zwłaszcza jeśli ciąża jest zagrożona. Jeśli wszystko przebiega prawidłowo, zwykle nie jest to konieczne. Mimo to oczywiście należy zwracać uwagę, jak często dziecko się przeciąga. W przypadku gdy cokolwiek cię zaniepokoi, np. maluch nie rusza się w porze, kiedy bywał najbardziej aktywny albo jego kuksańce są inne niż dotychczas (o wiele wolniejsze czy wręcz przeciwnie – szybkie i gwałtowne), należy skonsultować się z ginekologiem.

 

33. tydzień ciąży (31. tydzień od zapłodnienia)

 

33. tydzień ciąży to dobry moment, aby rozpocząć wykonywanie tzw. masażu krocza. Warto poświęcić na niego kilka minut każdego dnia. Celem takiego zabiegu jest zwiększenie elastyczności krocza, a tym samym – zmniejszenie prawdopodobieństwa jego pęknięcia czy nacięcia. Podczas wizyty u ginekologa poproś o wskazówki, jak prawidłowo przeprowadzać masaż. Jeśli jeszcze nie rozpoczęłaś kompletowania wyprawki dla noworodka, 8. miesiąc to najwyższy czas, aby przystąpić do działania. Poród coraz bliżej, a pozostawianie wszystkiego na ostatnią chwilę stanie się źródłem niepotrzebnego stresu.

 

Dziecko waży ok. 2 kg i ma długość ok. 44-47 cm. Cały czas ćwiczy ruchy oddechowe, a w jego pęcherzykach płucnych powstaje coraz więcej surfaktantu, czyli substancji, która warunkuje prawidłowy przebieg procesu oddychania. Twardnieją i wzmacniają się kości, również te budujące czaszkę – ale jej fragmenty nie zrastają się ze sobą, dzięki czemu podczas porodu główka jest w stanie przecisnąć się przez kanał rodny. Tzw. ciemiączko przednie, wyraźnie wyczuwalne pod palcami w pierwszych miesiącach życia niemowlaka, zarasta dopiero w okolicach roczku.

 

34. tydzień ciąży (32. tydzień od zapłodnienia)

 

Poród coraz bliżej. Doświadczać możesz huśtawki nastrojów, dobrze znanej z pierwszego trymestru. Podekscytowanie i radość mieszają się z lękiem, obawami, czy podołacie nowej roli i czy dziecko będzie zdrowe, a przede wszystkim – zaczynasz odczuwać strach przed zbliżającym się porodem, który jest przecież jedną wielką niewiadomą. Coraz częściej dokuczają skurcze przygotowujące macicę do tego wysiłku. Aby je złagodzić, możesz zanurzyć się w ciepłej kąpieli. Zapytaj lekarza, czy możesz sięgać po leki rozkurczowe. Konsultacja z nim jest konieczna, jeśli skurcze nie łagodnieją, lecz nasilają się i zwiększa się ich częstotliwość, gdy zaczynają się sączyć wody płodowe lub gdy na bieliźnie zauważysz plamki krwi.

 

Dziecko waży ok. 2,2 kg i mierzy ok. 45-47 cm. Jeśli spodziewasz się chłopca, jego jądra zwykle znajdują się już w mosznie, choć w niektórych przypadkach zsąpienie jąder następuje w trzech pierwszych miesiącach życia. Nadal rosną włoski na głowie malucha, jak i jego paznokcie – wiele noworodków ma bardzo długie, spiczaste paznokcie, dlatego na wyprawkowej liście powinny się znaleźć specjalne nożyczki z zaokrąglonymi końcówkami. Skórę ciała pokrywa coraz grubsza warstwa mazi płodowej.

 

35. tydzień ciąży (33. tydzień od zapłodnienia)

 

Kończy się 8. miesiąc ciąży. Spośród ciążowych dolegliwości najbardziej dokuczać ci może niemal nieustanne parcie na pęcherz – czasem masz wrażenie, że dopiero co opuściłaś toaletę, a już musisz znowu do niej iść, może także dochodzić do popuszczania moczu, np. podczas kichnięcia. Ucisk na pęcherz związany jest z obniżaniem dna macicy – już na kilka tygodni przed porodem możesz zauważyć, że doszło do tzw. opadnięcia brzucha, a to znak, że dziecko zaczyna się powoli szykować do wyjścia na świat. Dobra wiadomość jest taka, że dzięki temu mniej ściśnięte są płuca i przepona, a więc łatwiej złapać ci oddech. Między 35. a 37. tygodniem ciąży zalecane jest wykonanie wymazu z pochwy w kierunku obecności paciorkowca z grupy B (GBS). Jeśli wynik będzie pozytywny, otrzymasz dożylnie antybiotyk, gdy już rozpocznie się poród.

 

Waga dziecka wynosi ok. 2,5 kg, a jego długość od czubka głowy do pięt – ok. 46-48 cm. Jeśli doszłoby do porodu, nadal byłby to poród przedwczesny, jednak prawdopodobnie maluch nie miałby większych problemów z samodzielnym oddychaniem. Mógłby mieć natomiast trudności z utrzymaniem ciepłoty ciała, dlatego musiałby trochę czasu spędzić w inkubatorze. Wszystkie narządy dziecka już są rozwinięte, od tego momentu jedynie rośnie i przybiera na wadze, a przede wszystkim – przygotowuje się do narodzin.

 

36. tydzień ciąży (34. tydzień od zapłodnienia)

 

Zaczął się 9. miesiąc ciąży. Perspektywa porodu staje się coraz bardziej realna. I właśnie dlatego powinnaś przystąpić do pakowania torby, którą zabierzesz do szpitala. Pamiętaj, aby oprócz rzeczy, które przydadzą się tobie i dziecku, znalazły się w niej również wszelkie niezbędne dokumenty i wyniki badań. Poproś partnera (czy inną osobę, która będzie ci towarzyszyła podczas drogi do szpitala i w trakcie porodu), aby uczestniczył w pakowaniu. Pozwoli to uniknąć nerwowego przeszukiwania torby, gdy będzie musiał ci coś podać (bo ty niekoniecznie będziesz mieć na to czas czy siłę). Jeśli szpital daje możliwość odwiedzenia porodówki, skorzystajcie z tej okazji.

 

Dziecko waży ok. 2,7 kg i mierzy ok. 47-49 cm. Gromadząca się pod skórą tkanka tłuszczowa sprawia, że nabiera krągłości – aż trudno uwierzyć w to, że kilka miesięcy temu można było porównać je do kijanki. W jego jelitach formuje się smółka, czyli pierwsza kupka, którą wydali po narodzinach. Układ pokarmowy jest już gotowy do działania, jednak w dalszym ciągu wszelkie niezbędne składniki dostarczane są przez pępowinę.

 

37. tydzień ciąży (35. tydzień od zapłodnienia)

 

Koniec 37. tygodnia to ważny moment – od teraz ciąża uznawana jest za donoszoną, a jeśli doszłoby do porodu, nie będzie to już poród przedwczesny, lecz w terminie. Warto wiedzieć, że zaledwie kilka procent porodów odbywa się dokładnie w dniu wyznaczonym na podstawie daty ostatniej miesiączki czy w oparciu o badanie USG. Wiele mam odczuwa wzrastające podekscytowanie, napięcie emocjonalne, niepokój. Nie mogą doczekać się, kiedy w końcu rozpocznie się poród i bacznie wypatrują wszelkich objawów, które mogłyby go zwiastować. I faktycznie nieraz takie objawy się pojawiają – oprócz opadnięcia brzucha jednym z pierwszych symptomów może być odejście tzw. czopu śluzowego, który zamykał szyjkę macicy, chroniąc płód przed infekcjami. Czasem dostrzec go można na kilka tygodni przed porodem, a czasem odchodzi dopiero na kilka godzin przed nim.

 

Dziecko waży już ok. 3 kg i mierzy ok. 49-52 cm. Większość maluchów jest przygotowana do wyjścia na świat i jest skierowana główką ku dołowi (położenie główkowe). Jeśli w dole znajdują się pośladki, jest to wówczas położenie pośladkowe (miednicowe). Dziecko może być również ułożone poprzecznie lub skośnie. Jest jeszcze czas, aby zmieniło swoje ułożenie, jeśli jednak do tego nie dojdzie – lekarz (w warunkach szpitalnych) może podjąć próbę tzw. obrotu zewnętrznego bądź od razu zalecone zostanie cesarskie cięcie.

 

38. tydzień ciąży (36. tydzień od zapłodnienia)

 

Może się okazać, że właśnie w tym tygodniu nastąpi poród. Jeśli tak się stanie, na pewno już jakiś czas temu zaobserwowałaś, że brzuch opadł. Czujesz się ociężała, zmęczona i chciałabyś, żeby już było po wszystkim. Uważnie przyglądaj się swojemu organizmowi, a dostrzeżesz kolejne objawy zwiastujące poród. U wielu kobiet na kilka dni przed nim występuje biegunka – organizm sam próbuje się oczyszczać przed wielkim dniem. Nierzadko zdarza się, że objawem zbliżającego się porodu jest ogromny przypływ energii. Może się więc okazać, że odczuwasz niepohamowaną chęć, aby dokończyć pakowanie torby, zrobić zakupy spożywcze, przygotować łóżeczko dla malucha.

 

Dziecko waży teraz ok. 3,2 kg i mierzy ponad 50 cm (choć niektóre mogą ważyć o wiele więcej, nawet powyżej 4 kg, znaczne różnice mogą występować także w zakresie długości ciała). Cały czas do jego organizmu przenikają twoje przeciwciała, które zapewnią mu odporność przez kilka pierwszych miesięcy życia.

 

39. tydzień ciąży (37. tydzień od zapłodnienia)

 

Jeśli poród jeszcze nie nastąpił, możesz mieć pewność, że to już niedługo. Po czym poznać, że nadeszła pora, aby jechać do szpitala? Poród może rozpocząć się od odejścia wód płodowych bądź od skurczów. Jeśli najpierw odeszły wody, najlepiej, aby w ciągu ok. 2 godzin udać się na izbę przyjęć. Ale w przypadku gdy nie są one bezbarwne, lecz np. zielonkawe, do szpitala wybierz się jak najszybciej – to sygnał, że dziecko już wydaliło smółkę. Pośpiech jest konieczny zwłaszcza wtedy, gdy ruchy płody słabną bądź są niewyczuwalne.

 

Jeśli natomiast wody nie odeszły, lecz zaczynasz odczuwać skurcze, masz trochę czasu, żeby się przygotować. Początkowo skurcze porodowe pojawiają się co 10 minut, kiedy jednak odstęp między nimi zmniejsza się do 3-4 minut, to sygnał, że wzrasta tempo rozwierania się szyjki macicy i należy udać się do szpitala. Czas trwania fazy rozwierania może wynosić od kilku do kilkunastu godzin, zwykle jest dłuższy w przypadku pierwszego porodu.

 

40. tydzień ciąży (38. tydzień od zapłodnienia)

 

Bardzo możliwe, że to właśnie w najbliższych dniach zostaniesz mamą. Może się jednak okazać, że... będziesz musiała poczekać jeszcze nawet 2 tygodnie! Po ukończeniu 40. tygodnia lekarz zaleci regularne wykonywanie badania KTG, podczas którego monitorowana jest zarówno aktywność serca twojego dziecka, jak czynność skurczowa macicy. Jeśli zapis będzie nieprawidłowy (zbyt duży spadek bądź wzrost tętna płodu w określonym odcinku czasu), lekarz może zadecydować o wywołaniu porodu (indukcji) bądź przeprowadzeniu cesarskiego cięcia. Zazwyczaj decyzja taka podejmowana jest także po zakończeniu 42. tygodnia ciąży (jest to tzw. ciąża przenoszona). Wzrasta bowiem ryzyko powikłań, a stan łożyska nie jest już na tyle dobry, aby zagwarantować odpowiednie odżywienie płodu.

 

Warto przygotować się na to, że noworodek nie wygląda jak różowy bobas z reklam. Jego skóra jest pomarszczona, narządy płciowe mogą być nabrzmiałe, co jest skutkiem krążących w organizmie dziecka hormonów mamy. Buzia jest opuchnięta, a główka – jeśli poród odbył się drogami natury – może być zniekształcona. Maluch będzie senny i zmęczony – w końcu poród to ogromny wysiłek nie tylko dla kobiety, ale i dla dziecka.

 

Źródło:

 

Heidi Murkoff „W oczekiwaniu na dziecko”

www.dzielnicarodzica.pl

www.osesek.pl

 

 

Zobacz także:

 

Warto poczytać:

• https://portal.abczdrowie.pl/dolegliwosci-w-ciazy
• http://babyonline.pl/ciaza-tydzien-po-tygodniu.html
• http://www.poradnikzdrowie.pl/ciaza-i-macierzynstwo/ciaza/Dolegliwosci-w-ciazy-typowe-czy-niepokojace_36330.html